توسط پژوهشگران كشور صورت گرفت؛
ثبت حق انحصار یك داروی ضد ویروس ایرانی در آمریكا
به گزارش بیست و یکم پژوهشگران دانشگاه علوم پزشکی ایران موفق به ثبت حق انحصاری یک داروی ضد ویروسی در آمریکا شدند که برای درمان زگیل های دهانی و تبخال، بیماری های گوارشی و آنفلولانزا به کار می رود.
به گزارش بیست و یکم به نقل از دانشگاه علوم پزشکی ایران، پژوهشگران دانشگاه علوم پزشکی ایران موفق به ساخت دارویی کاملا طبیعی برای درمان زگیل های دهانی و تبخال، بیماری های گوارشی و آنفلولانزا شدند. مواد موثره این دارو از گیاه آرنبیا اکروما و پرده آمونیوتیک (داخلی ترین بخش جفت) به دست آمده و در فاز آزمایشگاهی اثرگذاری آن بر مهار ویروس های هرپس سیمپلکس، روتا ویروس و آنفلولانزا به اثبات رسیده است. حق انحصاری این دستاورد که حاصل کارگروهی متخصصان داروساز، ویروس شناس، زنان و زایمان و کارشناسان علوم آزمایشگاهی است با کمک یک شرکت دانش بنیان در آمریکا ثبت شده است.
پژوهشی که بر بهره مندی از طبیعت استوار استدکتر محمد مهدی ثقفی؛ عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران و درس آموخته رشته Biomedical Pharmacy در مورد ایده اولیه این پژوهش اظهار داشت: امروزه نسل جدیدی از داروها برای درمان بیماری های مختلف استفاده می شود که در دسته بایوژن دراگها قرار می گیرند. اصطلاح بایوژن دراگ در مورد این دسته از داروها به این مفهوم است که ماده مؤثره این داروها از طبیعت به دست می آیند. وی ضمن اشاره به اثربخشی بیشتر این داروها در درمان بیماری ها، اضافه کرد: مثال این مورد در مورد آسپیرین است؛ ماده اولیه آسپیرین یعنی سالیسیلات از درخت بید سفید استخراج می شود و با انجام واکنش هایی تبدیل به آسپرین می شود. مثال دیگر گالانتامین و یا تاکسول است که یک ترکیب دی ترپنی با ساختاری پیچیده است که غالباً از گیاه سرخدار استخراج می شود. این ماده هم اکنون بعنوان مهم ترین ترکیب طبیعی ضدسرطان با مکانیسمی متفاوت از سایر داروهای مشابه در این حوزه، در سرتاسر دنیا برای درمان انواع سرطان ها استفاده می شود.ثقفی اظهار داشت: اساس این پژوهش هم بر بهره مندی از پتانسیل طبیعت استوار است و از خواص گیاهی به نام آرنبیا اکروما که پیش از این تأثیر آن بر باکتری ها و قارچ ها مشاهده شده بود، استفاده شد. وی ادامه داد: دو ماده موثر در این دارو آلکانین و شیکونین هستند که با ترکیب مواد حاوی فاکتورها ضدالتهابی که از پرده آمنیوتیک استحصال شده، به این دارو رسیدیم. این متخصص Biomedical Pharmacy با اشاره به اینکه شاخص های رشدی که در پرده آمونیوتیک وجود دارند، باعث پایداری و اثربخشی دارو و همینطور پیشگیری از عوارض ناخواسته آن می شوند، افزود: اهمیت این پژوهش در عرضه ایده ای است که دیدگاه و متد جدیدی را در درمان اغلب بیماری های ویروسی برای ما باز می کند و خوشبختانه می توانیم مدعی باشیم، در دنیا برای نخستین بار به این دستاورد رسیده ایم.سمیت پایین و سازگاری مطلوب مهم ترین خصوصیت داروهای طبیعیدکتر سید حمید رضا منوری؛ ویروس شناس و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران هم ضمن اشاره به خاصیت مهاری داروی به دست آمده، عنوان کرد: در این پژوهش ویروس هایی انتخاب کردیم که بیماری زایی های متفاوتی می توانند ایجاد کنند یعنی هم از DNA ویروس ها (ویروس هایی که ژنوم ها یا ماده ژنتیکی انها از DNA تشکیل شده اند) و هم از RNA ویروس ها انتخاب شدند. وی اظهار داشت: عصاره گیاهی که در این دارو استفاده کردیم از گیاه آرنبیا اکروما به دست آمده که به همراه یکسری از مکمل های دیگر و همینطور مایع پرده آمنیوتیک که هر کدام خواص خودشان را دارند به دنبال آن بودیم تا با ترکیب آنها هم افزایی بوجود آورده و در نهایت اثرات ضدویروسی ترکیب به دست آمده، بررسی شوند. منوری تصریح کرد: در این پروژه تنها به فکر انتشار مقاله نبودیم چون به اهمیت مبحث واقف بودیم؛ ازاین رو با همفکری که انجام گرفت و با همکاری یک شرکت دانش بنیان موفق شدیم حق انحصاری آنرا در آمریکا به ثبت برسانیم. این ویروس شناس اظهار داشت: استفاده از ترکیبات گیاهی به علت سمیت بسیار پایین و سازگاری مطلوب از اهمیت و توجه بسیار زیادی در دنیا برخوردار می باشد. به طوریکه در ژاپن، استرالیا و آمریکا درآمدی که از گیاهان دارویی به دست می آورند با درآمد حاصل از گیاهان شیمیایی برابری می کند. وی با اشاره به اینکه داروی شیمیایی عوارض جانبی و پیچیدگی های خاص خودش را دارد، اضافه کرد: خواص و ترکیبات آلی و معدنی گیاهانی که در ایران می رویند، بسیار غنی تر از گیاهان اروپایی است. ازاین رو اگر بتوانیم از مجرای علمی خواص این گیاهان را که در دسترس مان هستند، بررسی نماییم بسیار پرارزش است.عوارض زیاد و اثربخشی ضعیف داروهای شیمیایی در بیماری های ویروسیدر ادامه دکتر احمد توکلی؛ عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران و دیگر ویروس شناس این پژوهش، اظهار داشت: داروهای شیمیایی که در بازار برای درمان بیماری های ویروسی وجود دارند، ضمن اینکه عموما با عوارض قابل توجهی همراه هستند، گاهی اوقات اثربخشی لازم را هم ندارند. وی ادامه داد: این مورد بعنوان دغدغه مهمی در گروه ویروس شناسی دانشگاه علوم پزشکی ایران به حساب می آید، ازاین رو در این پژوهش سراغ داروهای جایگزین طبیعی رفتیم چون که معتقدیم داروهای مبتنی بر طبیعت، سازگاری بهتری با بدن انسان دارند. توکلی با اشاره به اینکه وقتی ما از داروهای غیرشیمیایی یعنی طبیعی استفاده می نماییم، مکانسیم عملکرد ضد ویروسی آنها به علت تنوع و تعدد اجزای تشکیل دهنده آنها، طیف وسیع تری دارد، اضافه کرد: پیشبینی می شود، داروهای طبیعی بتوانند در مراحل مختلف از تکثیر ویروس مداخله کنند اما زمانی که از یک ترکیب یا داروی شیمیایی استفاده می شود، منحصرا بر روی یک ساختار خاص ویروسی یا یک مرحله مشخصی از تکثیر ویروس اثر خواهد نمود. وی اظهار داشت: یکی از ویروس های مورد مطالعه در این پژوهش هرپس سیمپلکس است؛ این ویروس دو گونه دارد؛ گونه اول سبب زگیل های دهانی و تبخال و گونه دوم هم باعث زگیل های تناسلی می شود که انتخاب ما گونه اول این ویروس بود که مشکلات زیادی هم در دنیا بوجود آورده است. مضاف بر اینکه این ویروس به غیر از ضایعات دهانی می تواند بیماری های نادر اما خطرناک مثل نابینایی، آنسفالیت و عفونت های نوزادی هم ایجاد نماید. عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران با اشاره به اینکه دومین ویروس مورد مطالعه روتا ویروس می باشد که بیماری های گوارشی به خصوص در کودکان زیر پنج سال ایجاد می کند، اضافه کرد: البته برای مهار این ویروس در بعضی کشورها واکسیناسیون انجام می شود اما عملکرد صد در صدی ندارد. چون عوامل ژنتیکی در ایجاد پاسخ ایمنی نسبت به این واکسیناسیون موثر هستند. این ویروس شناس اظهار داشت: پس مشکل با واکسیناسیون به صورت کامل حل نخواهد شد و از طرفی هیچ دارویی برای درمان عفونت روتا ویروس وجود ندارد، پس هر تلاشی در این حوزه پرارزش است. وی افزود: سومین ویروس مورد مطالعه هم ویروس آنفلوانزا است که هر ساله مشکلات فراوانی برای سلامت جامعه بوجود آورده و هزینه های فراوانی بر اقتصاد کشور تحمیل می کند. توکلی با اشاره به اینکه ویروس های مورد مطالعه در این پژوهش هر کدام نماینده یک طیفی از بیماری های بالینی هستند، اضافه کرد: انتخاب این سه ویروس بر مبنای شرایط آزمایشگاهی ما در گروه ویروس شناسی انجام شد، البته مشکلاتی هم در این راه وجود داشت که با همفکری اساتید و همکاران مرتفع کردیم. وی ضمن اشاره به کم بودن فعالیتهای تحقیقاتی در مورد ویروس ها در مقایسه با سایر پاتوژن های عفونی نظیر باکتری ها، اظهار داشت: در مورد باکتری ها، پژوهش های قابل توجهی انجام شده و مقالات فراوانی هم در این حوزه به چاپ رسیده اما در زمینه ویروس ها اینطور نیست، چون کار تحقیقاتی بر روی ویروس ها مشکل است. ویروس ها فوق العاده کوچک هستند و حتی با میکروسکوپ های معمولی هم دیده نمی شوند. همینطور شرایط کشت آنها خیلی سخت است. این ویروس شناس اضافه کرد: برنامه داریم نقصها این پژوهش در آینده مرتفع شود و پس از سپری شدن فازهای حیوانی و انسانی به تولید برسیم.پرده آمنیوتیک و نقش آن در ساخت دارو و درمان بیماری هادکتر شهناز احمدی؛ متخصص زنان و زایمان و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران که مسئولیت تهیه پرده آمنیوتیک برای این پژوهش را به عهده داشته، عنوان کرد: پرده آمونیوتیک داخلی ترین قسمت جفت بوده و حاوی فاکتورهایی است که به رشد بافت کمک می کنند. وی با اشاره به اینکه شاخص های مختلف ضدالتهابی، مهار کننده و سلول های بنیادی در پرده آمنیوتیک وجود دارند، اضافه کرد: پرده آمونیوتیک با ضخامت خیلی کم، فاقد عروق است و از سه قسمت تشکیل شده؛ قسمت خارجی سلولهای اپیتلیالی قرار دارند که یکسری شاخص های رشد را ترشح می کند مانند فیبروگل سیپروفکتر، اپیدرمی و فاکتور رشد آندومتری عروقی. بخش میانی پرده آمونیوتیک هم سرشار از فاکتورهایی مثل کلاژن، الاستاز، فیبرونکتین، لامینین و گلیکوزآمینوگلیکان است. داخلی ترین قسمت پرده هم فاکتور رشد تغییردهنده بتا ترشح می کند. احمدی ضمن اشاره به کاربرد پرده آمنیوتیک در پیوند قرنیه چشم، درمان دیابت، سوختگی ها و واژینوپلاستی، اظهار داشت: معمولا وقتی جنین متولد می شود، پرده آمونیوتیک بدون هیچ استفاده ای، دور انداخته می شود. وی تصریح کرد: چون ممکن بود هنگام زایمان طبیعی فرد گرفتار برخی آلودگی ها شود، ترجیح دادیم که از راه زایمان سزارین پرده ها تهیه بشوند؛ افرادی که حاضر بودند پرده های آمونیوتیک را از جفتشون جدا نماییم از نظر تمام بیماری های ویروسی همچون هپاتیت و اچ آی وی، حتی کلامیدیا و مایکوپلاسما بررسی شدند و در نهایت حدود ۵۰ پرده آمونیوتیک در بیمارستان فیروزآبادی برای این پژوهش تهیه شد.
این مطلب بیست و یکم را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب